Rối loại thần kinh thực vật là gì?
Rối loại thần kinh thực vật là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và cách điều trị nó
Rối loạn thần kinh thực vật, hay còn gọi là autonomic nervous system disorders, là một tình trạng ảnh hưởng đến các chức năng tự động của cơ thể như nhịp tim, huyết áp, mồ hôi và tiêu hóa. Đây là bệnh lý ngày càng phổ biến và mặc dù không đe dọa tính mạng, nó có thể gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Rối loạn này xảy ra do sự mất cân bằng giữa hai hệ thống thần kinh giao cảm và phó giao cảm.
Nguyên nhân của rối loạn thần kinh thực vật
Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn thần kinh thực vật:
- Di truyền: Một số trường hợp rối loạn này có thể do yếu tố di truyền.
- Bệnh tự miễn: Các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống và hội chứng Sjogren có thể dẫn đến rối loạn thần kinh thực vật.
- Tấn công hệ miễn dịch liên quan đến ung thư: Một số loại ung thư có thể kích hoạt hệ miễn dịch tấn công vào các dây thần kinh (hội chứng cận ung thư).
- Tổn thương dây thần kinh: Có thể do phẫu thuật vùng cổ hoặc xạ trị.
- Biến đổi do tuổi tác hoặc bệnh lý: Các bệnh như đái tháo đường, Parkinson, và một số bệnh truyền nhiễm cũng là nguyên nhân phổ biến.
- Các yếu tố khác: Tổn thương cơ thể, phản ứng phụ của thuốc, nghiện ngập cũng có thể gây ra rối loạn này.
Triệu chứng của rối loạn thần kinh thực vật
Triệu chứng của rối loạn này rất đa dạng và phụ thuộc vào loại sợi thần kinh bị tổn thương:
- Rối loạn cảm giác: Mất cảm giác, cảm giác bất thường hoặc đau. Bệnh nhân thường mô tả cảm giác “tê”, nặng hay yếu ở phần cơ thể bị ảnh hưởng.
- Thiếu sót vận động: Suy giảm vận động bao gồm sự yếu của các cơ được dây thần kinh chi phối, dẫn đến teo cơ nếu tổn thương kéo dài.
- Phản xạ gân xương giảm sút: Mất các phản xạ gân xương trước khi bắt đầu yếu cơ vận động.
- Rối loạn chức năng tự động:
- Hạ huyết áp tư thế đứng
- Ngất
- Rối loạn tiết mồ hôi
- Chức năng bàng quang và ruột bị ảnh hưởng
- Liệt cương dương ở nam giới
Các triệu chứng khác bao gồm hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở, đau ngực, chóng mặt, tăng thông khí (thở nhanh), run tay chân và đổ mồ hôi.
Cách phòng ngừa rối loạn thần kinh thực vật
Không có cách nào để phòng ngừa hoàn toàn rối loạn thần kinh thực vật nhưng có thể giảm nguy cơ bằng cách:
- Duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống khoa học.
- Bổ sung nhiều rau xanh và trái cây.
- Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ và gia vị.
- Chọn chế độ ăn nhạt.
Cách điều trị rối loạn thần kinh thực vật
Điều trị cần kết hợp giữa chăm sóc nâng đỡ và dùng thuốc giảm đau dựa trên nguyên nhân gây bệnh:
Chăm sóc nâng đỡ:
- Thay đổi lối sống để kiểm soát triệu chứng
- Tập luyện nhẹ nhàng
- Điều chỉnh chế độ ăn uống
Dùng thuốc giảm đau và điều trị triệu chứng cụ thể
- Thuốc điều chỉnh huyết áp
- Thuốc chống trầm cảm hoặc chống co giật để kiểm soát đau
Điều trị nguyên nhân gốc
- Kiểm soát tốt các bệnh nền như tiểu đường hay các bệnh tự miễn
Tham khảo:
- Mayo Clinic
- National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS)
- Cleveland Clinic
COMMENTS